TYP: a1

Wielka ściema, czyli wikingowie i rogate hełmy

czwartek, 13 stycznia 2022
Hanka Ciężadło

Archetypowy wiking powinien być okrutny, nieokrzesany, zbrojny w topór, nade wszystko jednak winien zawsze paradować w gustownym, rogatym hełmie. Helle Vandkilde, pracujący jako archeolog Uniwersytetu w Aarhus (Dania) twierdzi stanowczo, że w rzeczywistości takie nakrycie głowy nie miało nic wspólnego z wikingami. Skąd zatem wziął się ten stereotyp? I kto w takim razie używał hełmów z rogami?

Jak to z hełmami było?

Dlaczego właściwie ubzduraliśmy sobie, że wiking koniecznie musi nosić rogaty hełm? Do pewnego stopnia odpowiada za to popkultura, która z uporem maniaka karmi nas tego typu obrazami. Pozostaje jednak pytanie, czemu twórcy filmów czy kreskówek uparli się akurat na taki, a nie inny wizerunek?

Okazuje się, że u początków tego zjawiska leży odkrycie, jakiego dokonano w 1942 roku w Danii. Na torfowisku w Viksø znaleziono wówczas parę metalowych, rogatych hełmów. Ktoś szybko dodał dwa do dwóch, no i wyszło mu, że ani chybi, muszą to być nakrycia głowy dawnych wojowników. I jakoś tak już poszło.

Jeśli nie wikingowie – to kto?

Badania radiowęglowe wykazały, że wspomniane hełmy pochodzą mniej więcej z roku 900 p.n.e. – czyli z epoki brązu. Wikingowie żyli jednak na tych ziemiach dopiero w VII wieku, a ekspansję zbrojną zaczęli jeszcze później: ich pierwszy odnotowany najazd to rok 793 naszej ery.

Na tym jednak nie koniec niespodzianek: zdaniem specjalistów, hełmy z Viksø w rzeczywistości pochodzą z Sardynii. Jak zatem znalazły się w duńskim torfowisku? Tego zapewne się nie dowiemy. Naukowcy twierdzą jednak, że wcześniej w miejscu torfowiska znajdowało się jezioro. Jest zatem prawdopodobne, że albo wojownicy nie umieli pływać, albo hełmy zostały tam wrzucone celowo (może nawet razem z właścicielami), jako ofiara dla żyjącego w wodzie bóstwa.

Mimo iż hełmy z Viksø to jedyne znalezione egzemplarze, jest niemal pewne, że tego rodzaju nakrycia głowy były w epoce brązu używane w innych częściach świata, niż Skandynawia. Wizerunki postaci noszących taki właśnie hełm znaleziono między innymi… w Hiszpanii. Niespodzianka, co? 

Tagi: Wikingowie, hełmy, ciekawostki, historia, Dania
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 3 grudnia

W Berdyczowie urodził się Józef Korzeniowski, pisarz marynista, znany później jako Joseph Conrad; jako młody człowiek wyemigrował do Anglii, gdzie zaciągnął się na statek. Po latach służby na morzu osiadł w południowej Anglii, gdzie zmarł w 1925 r.
czwartek, 3 grudnia 1857