Kwestię zanieczyszczenia Bałtyku poruszaliśmy już wielokrotnie. I nie zamierzamy przestać. Jest to bowiem jedyne morze, jakim obecnie dysponujemy, toteż fakt, iż zdaniem niektórych „życie może w nim wymrzeć na 100 lat” robi na nas pewne wrażenie.
Tym razem sprawą zainteresowali się również rządzący; chociaż nie wszyscy. Na ile ich postawa jest wynikiem rzeczywistej troski, a na ile nabijaniem sobie politycznych punktów, tego nie zamierzamy analizować, bowiem nie leży to w obszarze naszych zainteresowań. Za to los Bałtyku – i owszem.
Źródło zagrożenia
Bałtyk jest pod wieloma względami pechowym akwenem. I nie chodzi tylko o niepewną pogodę, przeplataną okresami radosnego kwitnienia sinic; nasze morze ma swoje kaprysy, ale mimo to jest piękne. I zagrożone.
Przede wszystkim, wpada do niego szereg wielkich rzek, a ponieważ samo ma utrudniony kontakt ze wszechoceanem, spływające z nich zanieczyszczenia lubią się kumulować. Mimo wszystko, świadomość ekologiczna Europejczyków rośnie, więc można mieć nadzieję, że o ile kolejna oczyszczalnia nie postanowi zrzucić tam hektolitrów kupy, kwestia emisji szkodliwych substancji z lądu zostanie w niedługim czasie zniwelowana.
Prawdziwy problem kryje się jednak gdzie indziej; są nim zalegające na dnie chemikalia, pochodzące jeszcze z czasów II wojny światowej. A ponieważ od jej zakończenia minęło 75 lat, można podejrzewać, że beczki, w jakich kryje się trucizna (mimo słynnej, niemieckiej solidności wykonania), miały już prawo mocno skorodować. I właśnie tego zagadnienia dotyczy pismo szefa NIK Mariana Banasia, skierowane do kancelarii premiera.
Czy grozi nam katastrofa?
Zdaniem prezesa Banasia - tak. Poza środkami bojowymi, czyli szkodliwymi dla życia chemikaliami, na dnie Bałtyku spoczywają również wraki okrętów wojennych, wraz ze wszystkim, co znajdowało się na ich pokładzie w momencie zatonięcia. A mogły to być zarówno pociski, jak i zgromadzone w zbiornikach paliwo. W sumie stanowi to tykającą bombę zegarową, o jakiej wszyscy wolelibyśmy zapomnieć. Amnezja nie sprawi jednak, że problem zniknie.
Zdaniem kontrolerów NIK, rząd nic nie robi w tej sprawie, instytucje takie jak ministerstwo środowiska czy ministerstwo gospodarki śródlądowej umywają ręce – a czas płynie. Kwestią zagrożeń związanych z zalegającymi w Bałtyku wrakami zajmował się również poprzedni prezes NIK, Krzysztof Kwiatkowski. Przed kilkoma miesiącami wziął on udział w dotyczącym tej kwestii spotkaniu z naukowcami, jakie odbyło się w Gdańsku.
Czy rzeczywiście jest aż tak źle? Tego wolelibyśmy nie sprawdzać. Dystansując się od wszelkich politycznych sympatii i antypatii, mamy jednak nadzieję, że na konferencjach i listach się nie skończy. Sytuacja nie zmieni się bowiem sama – chyba, że na gorsze.