80 lat ORP Błyskawica

W sobotę, 25 listopada, mija 80 lat od pierwszego podniesienia polskiej bandery wojennej na niszczycielu ORP „Błyskawica". W przeddzień tego wydarzenia na okręcie-muzeum oraz w Muzeum Marynarki Wojennej odbędą się uroczystości rocznicowe.

25 listopada 1937 roku, w mieście Cowes w Wielkiej Brytanii, podniesiona została biało-czerwona bandera na jednym z najnowocześniejszych na świecie niszczycieli. Otrzymał on imię ORP „Błyskawica” i wszedł w skład Polskiej Marynarki Wojennej.
Uroczystości rocznicowe rozpoczną się w piątek, 24 listopada. Zgodnie z marynarską tradycją o godzinie 08:00 na pokładzie okrętu-jubilata nastąpi podniesienie bandery i wielkiej gali banderowej. Odczytany zostanie rozkaz okolicznościowy, a z pokładu okrętu oddany zostanie salut osobisty złożony z 13 strzałów armatnich. W miejscu cumowania okrętu-muzeum będzie można zobaczyć pokaz musztry paradnej w wykonaniu Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej.

O godzinie 09:00 w asyście honorowej Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej rozpocznie się uroczystość złożenia wieńców i wiązanek przy Płycie Marynarza Polskiego na Skwerze Kościuszki.
O godzinie 10:15 w Muzeum Marynarki Wojennej odbędzie się prezentacja filmu poświęconego dziejom ORP „Błyskawica”. Oprócz historii okrętu, jego służby podczas działań w II wojnie światowej oraz najważniejszych dokonań załogi, prelegenci zaprezentują także współczesną działalność okrętu-muzeum.

ORP Błyskawica
Okręt wybudowany został w brytyjskiej stoczni J. Samuel White & Co. w Cowes na wyspie Wight. Stępkę położono w 1935 roku. Podczas tej ceremonii ambasador RP w Londynie, hrabia Edward Raczyński, wypowiedział znamienne słowa: "Polska jest jak wielkie drzewo, którego korona tkwi w Karpatach, ośrodkiem pnia jest Wisła, a korzenie tkwią mocno w Bałtyku. Gdyby odciąć dostęp do morza – drzewo uschłoby, pozbawione korzeni. Dlatego morze to jest źródłem egzystencji Polski, a jej flota bynajmniej nie jest narzędziem wojny, ale z jednej strony strażniczką wolności morskiej, z drugiej – współpracowniczką innych marynarek na niwie utrzymania pokoju, jak zorganizowana i oparta na prawie siła."

Okręt wszedł do służby 25 listopada 1937 roku. W przededniu wojny wraz z dwoma innymi niszczycielami, w ramach realizacji planu „Peking” opuścił port gdyński i skierował się do Wielkiej Brytanii. Tak rozpoczęły się dla niego zmagania wojenne. W czasie wojny niszczyciel ORP „Błyskawica" przepłynął 150 tysięcy mil morskich, eskortował 83 konwoje, uczestniczył w 108 patrolach i operacjach morskich, brał udział w zniszczeniu dwóch i uszkodzeniu sześciu okrętów nawodnych oraz zniszczeniu dwóch statków handlowych przeciwnika, uszkodził trzy okręty podwodne i zestrzelił 4 samoloty na pewno i 2 prawdopodobnie. Trzykrotnie uległ uszkodzeniom podczas wypełniania zadań bojowych. W uznaniu swych wojennych zasług ORP „Błyskawica" został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Po zakończeniu wojny okręt powrócił do Gdyni. Przez dwadzieścia lat eksploatowany był jako klasyczny niszczyciel. Od 1976 roku jest okrętem-muzeum, który rocznie odwiedza kilkadziesiąt tysięcy turystów z Polski i zagranicy. Okręt cumuje przy skwerze Kościuszki w Gdyni. Jest już tradycją, że na jego pokładzie odbywają się najważniejsze uroczystości i ceremonie. Jest to najstarszy na świecie okręt tej klasy i jeden z niewielu zachowanych okrętów, które brały czynny udział w II wojnie światowej. W 2007 roku okręt został wyróżniony nagrodą International Maritime Heritage Award, co oznacza, że wszedł on do międzynarodowego grona okrętów, które wniosły największy wkład w historię świata i zostały zachowane dla kolejnych pokoleń.