TYP: a1

Skąd się bierze cofka na Bałtyku?

poniedziałek, 13 stycznia 2025
Hanka Ciężadło

W miniony weekend na Bałtyku powstała cofka, która zalała bulwary portowe w Mrzeżynie i Ustce. Zagrożonych było też kilka innych miejscowości – a właściwie nadal jest, bo kiepska pogoda będzie się utrzymywać przez najbliższe dni. Czy jednak dojdzie do kolejnych cofek – i jaki jest mechanizm ich powstawania?

Skąd się bierze cofka?

Najprościej rzecz ujmując – z wiatru i wysokiego poziomu morza. Jeśli wieje wystarczająco mocno i w odpowiednim kierunku (na naszym wybrzeżu musi to być wiatr północny lub północno-wschodni), pęd powietrza może „wepchać” wodę z powrotem do rzek.

Na Wiśle cofka, zwana inaczej „wezbraniem sztormowym”, może dotrzeć mniej więcej do Tczewa. Rzecz jasna, takie zjawisko niesie ze sobą niebezpieczeństwo dla żeglugi i infrastruktury portowej, jak również dla zagrożenie powodziowe dla mieszkańców.

Taki mamy klimat…

Cofka jest zjawiskiem naturalnym, ale trzeba pamietać, że częstotliwość jej występowania pozostaje w ścisłym związku z warunkami pogodowymi. A ponieważ żyjemy w okresie zmian klimatycznych, pogoda coraz częściej dostarcza nam interesujących wrażeń. I bynajmniej nie chodzi tu jedynie o ostatnie lata (chociaż można odnieść takie wrażenie, ale to tylko dlatego, że upowszechniły się media społecznościowe, a obieg informacji  zwłaszcza złych – znacznie przyspieszył).

Jeśli jednak popatrzymy na dane sprzed kilkudziesięciu lat, trend nadal będzie bardzo wyraźny, a co najwazniejsze: rosnący. W latach 1960-1969 na naszym wybrzeżu wystąpiło 107 cofek. W latach 2000-2009 było ich już 367.

Co można z tym zrobić?

Wody nie sposób zatrzymać, chociaż ludzie w różnych częściach świata podejmują takie próby, co pokazuje chociażby przykład Wenecji. Z pewnością warto tworzyć nowoczesne systemy zarządzania wodami, budować i utrzymywać odpowiednie wały przeciwpowodziowe, czy projektować infrastrukturę w taki sposób, by każdorazowe zalanie nie oznaczało konieczności przeprowadzania gruntownego remontu.

Równie ważne jest rozwijanie sieci monitoringu i wczesnego ostrzegania. Precyzyjne prognozy pozwalają zabezpieczyć mienie i minimalizować straty materialne, a przede wszystkim zapewniają bezpieczeństwo mieszkańcom zagrożonych powodzią terenów.

 

 

Tagi: cofka, Bałtyk, klimat
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 24 kwietnia

Linię mety okołoziemskich regat w Portsmouth przekracza s/y "Otago" pod Kpt. Zdzisławem Pieńkawą.
środa, 24 kwietnia 1974
"Nord III" z Andrzejem Urbańczykiem na pokladzie wyruszył z Jokohamy w rejs powrotny do San Francisco; czas przejścia trasy równy około 50 godzin odnotowano w księdze rekordów Guinnessa.
poniedziałek, 24 kwietnia 1978
Po dwóch latach starań podniesiono z dna morskiego okręt "Vasa"; dzisiaj statek jest atrakcją morską Sztokholmu, pełniąc rolę statku-muzeum.
poniedziałek, 24 kwietnia 1961
Joshua Slocum z Bostonu wypłynął samotnie na s/y "Spray" w okołoziemski rejs; było to pierwsze okrążenie Ziemi w samotnej żegludze (rejs zakończył się po trzech latach 27.06.1898 r.).
środa, 24 kwietnia 1895