Atlantyk ma dobrą pamięć…

…a w każdym razie lepszą, niż dotąd przypuszczali uczeni. Co to dla oznacza w praktyce, czy mamy się bać i… jak się właściwie mierzy pamięć oceanów?

Potrzebne będą nowe modele

Naukowcy zajmujący się klimatem opracowują tzw. modele – czyli próbują prognozować, w jaki sposób zachowa się klimat w przyszłości. Wbrew pozorom nie jest to całkowite „wróżenie z fusów”, ponieważ natura dostarcza im solidnych podstaw do wysnuwania wniosków. Słoje drzew, rdzenie lodowe, badania osadów, izotopów tlenu… Kiedy przeanalizuje się te dane, można wiele się dowiedzieć na temat temperatury, wilgotności, czy składu atmosfery.

Jednym z elementów branych pod uwagę w tworzeniu modeli klimatycznych jest tzw. pamięć oceanów. Jak dowodzą najnowsze badania, akurat w tej kwestii nie naukowcy nie docenili natury, dlatego będą musieli zmodyfikować swoje prognozy.

Co to jest pamięć oceanu?

Najprościej mówiąc, jest to zdolność oceanu do przechowywania danych dotyczących warunków klimatycznych. Zespół doktora Hemanta Khatriego z University of Liverpool stworzył właśnie nową metodę badania tej zdolności. Dzięki temu wiemy już, że ocean może przechowywać pamięć od roku do nawet 20 lat.

Nowatorska metoda umożliwia odczytanie tak utrwalonych danych z pominięciem chwilowych wahnięć pogodowych, które znacznie utrudniały rzetelną analizę sytuacji. I to jest ta dobra wiadomość. Gorsza jest taka, że dotychczasowe prognozy (sprzed wymyślenia nowej metody) były obarczone błędem, dlatego trzeba będzie zmodyfikować istniejące modele klimatyczne. Wiadomo też, że występują tu interesujące sprzężenia zwrotne, a akcja i reakcja wcale nie muszą zachodzić błyskawicznie.

Do 20 lat obsuwy…

Klimat działa na ocean, a ocean kształtuje klimat; to wiedzieliśmy już od dawna. Teraz jednak, dzięki naukowcom w Liverpoolu wiemy też, jaki może być horyzont czasowy tego zjawiska – i że sięga on niemal dwóch dekad, przynajmniej w ujęciu regionalnym. Mówiąc prościej: nagrzanie oceanu może sprawić, że temperatura w danym regionie zostanie podniesiona (czyli woda nagrzeje powietrze) nawet kilkanaście lat po tym, jak podgrzał się ocean.

To odkrycie ma ogromne znaczenie dla tworzenia modeli klimatycznych. Dzięki niemu będą one po prostu dokładniejsze (chociaż często również mniej optymistyczne). Jak powiedział dr Khatri: "Nasze badania rzucają nowe światło na fizyczne mechanizmy odpowiedzialne za wieloletnią pamięć oceanu, otwierając drogę do bardziej efektywnej oceny modeli klimatycznych na skalę dziesięcioleci."